مسیر پیشرفت بازیکنان فوتبال

برای اینکه فوتبالیست نخبه شود و به سطح حرفه ای برسد، یعنی سطح حرفه ای بالای 21 در لیگ های بزرگسالان، چند 3 سال باید تعریف شود. 3 سال اول از 6 سالگی شروع می شود، 6 تا 9 سال که بازیکن وارد مدارس فوتبال می شود و روی تکنیک های مادر مثل لمس توپ، پاس، شوت و دریافت. در این 3 سال تکنیک های مادر در قالب بازی، لذت و سرگرمی کار می شود.

در 3 سال دوم که در واقع 3 سال آکادمیک گفته می شود، یعنی از مدرسه فوتبال وارد آکادمی می شوند 9 تا 12 سال را تشکیل می دهند. در این 3 سال بازیکن مهارت ها را یاد می گیرد، مهارت ها همون تکنیک ها و تلفیق چند تکنیک باهم هستند که باعث می شود بازیکن اجرای ماهرانه داشته باشد. تمرینات در این سن آرام آرام از دو نفره به 3 و 4 نفره برده می شوند.

3 سال سوم از 12 تا 15 سالگی، بچه ها آماده بازی کردن می کنند. در واقع تیم های 13 تا 15 سال تشکیل شده و اصول بازی را یاد می گیرند. اصل های حمله، دقاع و انتقال، سیستم ها، شیفتینگ ها و مسائل تاکتیکی خیلی پیشرفته تر. حتی در این 3 سال سوم هم نمی توان بیان کرد که چه کسی بازیکن آینده داری است. هرچقدر بازیکن تاپ و عالی باشد باز هم نمی توان گفت که می تواند فوتبالیست بی نظیری باشد چون هنوز تکامل رشد و حرکتی در بعضی از بچه ها دیر رسه و توی بعضی از بچه ها زود رس هستند. به طور مثال یک بازکنی که توی 12 سالگی قد و هیکل بلندتری داشته، تمامی بازیکنان را دریبل میکرده و گل میزده، هیچ تضمینی وجود ندارد که در سن 16 سالگی بازیکنان دیگر رشد نکند و به سطح و اندازه آن بازیکن نرسد. اینجاست که هنور نمی توان گفت که چه کسی فوتبالیست حرفه ای می شود.

3 سال چهارم، 3 سال خیلی تعیین کننده ای هستش، 15 تا 18 سالگی که 3 سال فوق العاده مهمی است. در این سن بازیکن را آماده رقابت می کنیم و برای بردن آن ها را آماده می کنیم اما چالش های بحران هویت، دوران نوجوانی، سنین بلوغ، مسائل جنسی، عاطفی، پرخاشگری، خانوادگی در این سال ها خود را نشان می دهد. در این 3 سال معمولا بازیکنان با ناهنجاری های زیادی مواجه هستند، فشار زیاد خانواده، نبود بستر آموزشی مناسب از طرف حاکمیت و نهاد آموزش و پرورش و همین طور نتیجه گرایی باشگاه ها بازیکنان زیادی در این مرحله سوخت می شوند.شاید در سن 15 سالگی ما یک میلیون بازیکن داشته باشیم، اما در سن 18 سالگی این بازیکنان تبدیل به 100 هزار نفر شده اند و این موضوع بسیار عجیب و غریب است.

3 سال پنجم که 18 سالگی است تا 21 سالگی، دوره پیش حرفه ای گفته می شود. رده سنی بعداز جوانان و در واقع قبل از بزرگسالان که معروف به رده سنی امید که در این رده سنی هم ریزش بازیکن بسیار زیاد است. در همین سن کلی بازیکن ملی پوش داشته ایم که بعداز 18 سالگی فوتبالشان تمام شده یا به قرارد حرفه ای در بزرگسالان نرسیدند. اینها دقیقا به دلیل مسائل روانی، نگرش، سبک زندگی حرفه ای و شخصیت این بچه هاست که توی باشگاه هاست که در 3 سالی گفته شد اصلا پرداخته نشده است.

در یک همچنین وضعیت نابرابری طبیعی است که بازیکن ها، خانواده ها دنبال این هستند که پول بدهند و بچه هاشون به یک ضرب و زوری بیاد بالا، اما از 18 سالگی به بالا هرچقدر هم پول پارتی داشته باشید، امکان ندارد پول و پارتی در بزرگسالان تیم ایجاد کند و بتوانید به موفقیت را لمس کنید.

وحید رحیمی روانشناس و مربی فوتبال